رخ دادن حوادث طبیعی گوناگون همچون زلزله و نحوه مواجهه ساختمانها با این پدیده در ایران و مقایسه آن با دیگر کشورها همچون ژاپن، ایمنی سازه را به موضوعی چالشبرانگیزی تبدیل کردهاست. پیمانکاران ساختمانی با محاسبات دقیق عمرانی توجه ویژهای به این مهم در تمامی مراحل انجام پروژه ساختمان دارند.
اجرای پروژه ساختمانی، فرایندی پیچیده و چند مرحلهای است که نیازمند برنامهریزی دقیق، نظارت اصولی و اجرای صحیح مراحل مختلف میباشد. هر مرحله از این فرایند از گودبرداری زمین و پیریزی تا نازککاری و محوطهسازی، ظرافتها و چالشهای خاص خود را دارد. به این بهانه با هم به شرح کامل مراحل انجام پروژه ساختمانی میپردازیم.
تهیه نقشه و کسب پروانه ساخت
یک پروژه ساختمانی قبل از شروع عملیات ساختوساز نیازمند داشتن پیش نیازی به نام دستور نقشه است. دستور نقشه مجوزی را میگویند که شهرداری برای ساخت بنا همراه با جزئیات آن به مالک میدهد. تیم نقشه برداری موقعیت و مختصات زمین را مورد بررسی قرار میدهد و براساس آن، مشخصات و اطلاعات ساختمان، به همراه مدارک زمین به شهرداری ابلاغ میشود. این مشخصات شامل متراژ ساختمان، واحدها، تعداد طبقات، اتاقها، انباری، حیاط و دیگر جزئیات میشود.
بعد از صدور دستور نقشه نوبت به طراحی نقشه معماری میرسد. اکنون تیم نقشه برداری باید بر اساس دستور نقشه که شهرداری صادر کرده شروع به طراحی نقشه نمایند. لازم به ذکر است مهندسان معماری باید با تمامی قوانین نظام مهندسی و جزئیات ضوابط شهرسازی آشنایی کامل داشته باشند تا در فرایند اخذ پروانه ساخت به مشکل نخورند. درنتیجه پیشنهاد میشود مرحله طراحی و حتی دیگر مراحل انجام پروژه ساختمانی را به شرکتهای پیمانکاری ساختمانی معتبر بسپارید که که تیمهای متخصص و باتجربه در تمامی حوزههای ساختوساز دارند.
بعد از اتمام طراحی، کارشناسان شهرداری نقشه را مورد بررسی میدهند تا در صورت تایید، مجوز یا پروانه ساخت را صادر کنند.
گودبرداری زمین و آرماتوربندی فونداسیون
بعد از اخذ مجوز، مراحل ساختمانسازی شروع میشود. پایه و اساس یک پروژه ساختمانی، گودبرداری زمین است. در این مرحله ابتدا با آزمایش و بررسی خاک، محاسبات دقیق و اصولی و با توجه به تعداد طبقات ساختمان، میزان انجام گودبرداری مشخص میشود.
بعد از مشخص شدن طول و عرض فونداسیون، این مرحله تا جایی ادامه پیدا میکند که به خاک سفت برسیم. از آنجایی که ایمنی در مراحل اجرای پروژه ساختمانی از اولویتهای اصلی هر کارفرماست، محاسبات دقیق عمرانی برای رسیدن به عمق مشخص و جلوگیری از مشکلات جبران ناپذیر پس از بارگذاری، از اهمیت ویژهای برخوردار است. پیمانکاران ساختمانی مجرب و متخصص، عملیات گودبرداری را با توجه به جزئیات فنی، بکارگیری ماشینآلات سنگین و تکنیکهای پیشرفته، به نحو احسن انجام میدهند.
برای تضمین پایداری سازه و تقسیم بار آن به طور مساوی عملیات فونداسیون انجام میشود. در این مرحله ابتدا یک لایه بتن برای آماده کردن خاک و انجام آرماتوربندی میریزیم. سپس آرماتور به وسیله میلگرد و همراه با عملیات قالببندی بتن به صورت شبکه های منظم ایجاد میشود تا به پایداری بیشتر ساختمان کمک کند. تعداد و تراکم میلگردها به ابعاد و طبقات پروژه بستگی دارد.
پس از ایجاد آرماتور و قالب بندی فضاهای خالی را با بتن پوشش میدهیم.
مرحله سفتکاری و اجرای اسکلتبندی ساختمان
پس از قالببندی، بتنریزی و اطمینان از ایمنی پی، ساخت اسکلت و بدنه ساختمان، از مهمترین مراحل انجام پروژه ساختمانی را آغاز میکنیم. برای شروع این مرحله معمولا باید 3 الی 4 روز صبر کنیم تا بتن کاملا سفت شود. به طور کلی سازه ها در انواع مختلفی همچون بتنی و فلزی وجود دارند که هرکدام از آنها دارای مزیتهای متفاوتی هستند. امروزه اسکلتهای بتنی به دلیل صرفه اقتصادی که دارند از محبوبیت بالایی نزد کارفرمایان برخوردار هستند.
مرحله اجرای ستونهای سازه
در اسکلتبندی فلزی باید ابتدا پایههای ستون با انجام عملیات قالببندی پی به صورت دقیق تنظیم شوند و در بدنه فونداسیون قرار گیرند. سپس به وسیله جرثقیل و عملیات جوشکاری به ادامه اسکلتبندی میپردازیم.
در اسکلت بتنی نیز ابتدا ستونهایی که بار اصلی سازه را تحمل میکنند و سپس ستونهای کناری و گوشهای با استفاده از میلگرد و قالب بندی، ساخته میشوند.
مرحله ساخت سقف
پس از آرماتوربندی ستون، نوبت به زیرسازی سقف با استفاده از لولههای داربست و پایه های اطمینان میرسد. برای این کار ابتدا به وسیله سیم نجاری لولههای داربست را به آرماتورهای انتظار ستون متصل کرده و سپس پایههای اطمینان را با فواصل 1 تا 1.2 متری زیر لولههای داربست قرار میدهیم.
بعد از اطمینان از زیرسازی سقف، عملیات آرماتوربندی تیرها که وظیفه انتقال بار ستون به سقف را به عهده دارند، آغاز میشود. در روش رایج سقفزنی با تیرچه بلوک، سقف را به چند مریع یا مستطیل تقسیم کرده و این فضا ها را به وسیله تیرچه پر میکنیم. در این روش پس از قرار دادن بلوک های سقفی عملیات بتنریزی را به صورت یکپارچه انجام میدهیم.
دیوارچینی
به صورت کلی دیوار در جنس های مختلف همچون آجر، فلز، سنگ و بتن وجود دارد. در گذشته استفاده از آجر در دیوارچینی از محبوبیت بالایی برخوردار بود. امروزه اما به دلیل اهمیت موضوع زلزله و مزیت های فراوان دیوارهای پیشساخته، از این نوع دیوار بیشتر استفاده میشود. مزیتهای دیگر دیوارهای پیشساخته شامل موارد زیر میشود:
- عایق صوتی و حرارتی بهتر نسبت به آجر
- استحکام بالاتر
- صرفه اقتصادی بیشتر
آشنایی و توجه به قوانین نظام مهندسی که جهت ایجاد مقاومت بیشتر در برابر زلزله تنظیم شدهاند، برای دیوار خارجی حائز اهمیت است. یکی از نکات قابل توجه برای مصونیت در مقابل زلزله، نصب و ایجاد وال پست است. در واقع وال پست کلافی است که وظیفه یکپارچه کردن دیوار را بر عهده دارد. در انتهای کار پس از دیوارچینی، از بتن جهت استحکام بیشتر استفاده میشود.
اجرای تاسیسات الکتریکی و مکانیکی ساختمان
بعد از اتمام مراحل سفتکاری میتوان ادعا کرد قسمت عظیم و مهم پروژه به اتمام رسیده است. پس از آن و قبل از شروع عملیات نازککاری باید تاسیسات ساختمان را در جای صحیح خود، به صورت دقیق و اصولی مطابق با نقشههای تاسیسات قرار دهند. این تاسیسات میتواند شامل کانالها، کابلهای برق، لولههای آب و گاز شود. همچنین نقشههای تاسیسات نیز قبل از شروع فرایند ساخت، توسط مهندسان برق و مکانیک تهیه شده است.
بعد از لولهکشی و سیمکشی برق ساختمان، عملیات شیببندی را جهت ایجاد راه خروج آب در بخشهای داخلی ساختمان مانند آشپزخانه و سرویس بهداشتی انجام میدهیم. درآخر عملیات کفسازی و مسطحسازی به وسیله پوششهای مایع یا ایزوگام جهت جلوگیری از نفوذ رطوبت به طبقات زیرین آغاز میشود.
اجرای آهن کشی و نصب آسانسور
در ساختمان های دارای 3 طبقه و بیشتر، نصب آسانسور الزامی است. در ابتدا چارچوب آسانسور را به وسیله آهنکشی آماده کرده و سپس اتاقک آسانسور را در محل نصب میکنیم. لازم به ذکر است که تمامی مراحل عملیات ساخت آسانسور توسط شرکتهای مرتبط انجام میشود.
نازککاری
آخرین قدم از مراحل انجام پروژه ساختمانی، نازککاری است که شامل موارد زیر میشود:
- اجرای گچ و خاک: برای مسطح سازی و تراز کردن دیوار، از گچ و خاک به صورت نصف نصف استفاده میکنیم. برای این کار اغلب از خاک رس استفاده میشود
- نصب درب وپنجره: انواع دربهای پیویسی، چوبی و ضدسرقت جهت نصب در بازار وجود دارد. طبق قوانین نظام سازندگان ساختمان، ملزم به استفاده از پنجرههای دوجداره شدهاند.
- گچکاری: دراین مرحله با گچ، سطح دیوارها و سقف را میپوشانیم. نقاشی ساختمان نیز در این مرحله انجام میشود.
- قراردادن کفپوش: کفپوش نیز در انواع مختلفی مثل سرامیک، سنگ، کاشی و لمینت وجود دارد که انتخاب نوع آن به سلیقه کارفرما بستگی دارد
- محوطه سازی در ساختمان: یکی از آخرین مراحل ساختمانسازی محوطه سازی است که ظاهر دلنشینی به ساختمان میدهد. پیمانکاران با استفاده بهینه و درست از فضا و زمین سعی به ایجاد فضای سبز مناسب در ساختمان میکنند.
اجرای نما و دکوراسیون داخلی ساختمان
مراحل یک پروژه ساختمانی با اجرای نمای ساختمان طبق نقشه و طرح اولیه به اتمام میرسد. نمای ساختمان باتوجه به شرایط آب و هوایی محل پروژه، سلیقه و شرایط اقتصادی کارفرما در انواع مختلفی شامل سنگ، آجر و سیمان طراحی میشود. به طور مثال، نمای سیمانی در مقایسه با نمای آجری و سنگی صرفه اقتصادی بیشتری دارد. اگر پروژه در محلی با شرایط آب و هوایی خاص واقع شده است، باید به ویژگیهای متریال به کار رفته نیز توجه داشته باشید؛ به عنوان مثال، احتمال ترک خوردن سنگ در مناطق خشک و کوهستانی وجود دارد.
دکوراسیون داخلی نیز شامل نصب کمد های دیواری، کابینت آشپزخانه و شیرآلات میشود. این موارد جلوه زیبایی به ساختمان میبخشند که در نگاه اولیه خریدار تاثیر میگذارند.
در آخر مالک جهت دریافت پایان کار به شهرداری ارجاع داده میشود. شهرداری، ساختمان را بررسی میکند و آن را با نقشه مورد تایید اولیه مطابقت میدهد. در صورت عدم مغایرت و تخلف، پایان کار صادر میشود.
سخن پایانی
به طور خلاصه، مراحل انجام پروژه ساختمانی یک فرآیند پیچیده و طاقت فرساست که این فرآیند شامل طراحی، دریافت پروانه ساخت، گودبرداری، فونداسیون، اسکلت بندی، ساخت تاسیسات و نمای ساختمان میشود. انجام هر کدام از این مراحل، به خصوص فونداسیون و اسکلتبندی، به دلیل مواجهه با مسئله امنیت، نیازمند محاسبات دقیق عمرانی است. در نتیجه، صاحبان پروژه جهت دستیابی نتیجه دلخواه، ترجیح میدهند که صفر تا صد پروژه و یا تنها بخشی از مراحل اجرای پروژه ساختمانی را به پیمانکاران متخصص و مجرب بسپارند.
شرکت عمران سازه یکی از شرکتهای معتبر در زمینه پیمانکاری، امور عمرانی و ساختمانی است. این شرکت با سابقه طولانی و تجربه درخشان، تیم متخصص و مجرب، ارائه خدمات با کیفیت بالا، قیمتهای مناسب و تعهد به زمانبندی انتخابی ایده آل برای کارفرمایان و سازمان های دولتی و خصوصی میباشد.